Elusen a arweinir gan gleifion yn croesawu’r datblygiad at ddeddfwriaeth iechyd meddwl Cymreig

Roedd Hafal, prif elusen Cymru ar gyfer pobl sy’n cael eu heffeithio gan afiechyd meddwl difrifol, wythnos yn croesawu’r datblygiadau a arweinir gan y Cynulliad i ddatganoli deddfwriaeth iechyd meddwl o San Steffan i Gaerdydd.

Enillodd Jonathan Morgan AC bleidlais aelodau preifat i’w alluogi i wneud cais ffurfiol i drosglwyddo pwerau dan Ddeddf Llywodraeth Cymru, ac mewn sesiwn lawn yn y Senedd heddiw bydd ACau yn trafod y cynnig i geisio Gorchymyn Cymhwysedd Deddfwriaethol (LCO) ar gyfer iechyd meddwl. Mae disgwyl i’r cynnig gael cefnogaeth yr holl bleidiau.

Dywedodd Gweinidog yr Wrthblaid mai un o flaenoriaethau unrhyw ddeddfwriaeth newydd fyddai sicrhau bod gan bobl yr hawl i gael triniaeth yn gynnar yn eu salwch, pan fydd symptomau’n dod i’r amlwg gyntaf.

Dywedodd Bill Walden-Jones, Prif Weithredwr Hafal: “Mae Hafal wedi ymgyrchu am ddeddfwriaeth iechyd meddwl ar gyfer Cymru – mae gan yr Alban ei Ddeddf Iechyd Meddwl ei hun wedi’r cyfan – ac rydym wedi gweithio i godi proffil materion iechyd meddwl yn y Cynulliad. Felly rydym yn croesawu’r cynnig hwn.

“Credwn fod deddfwriaeth iechyd meddwl cyfredol y DU yn annigonol oherwydd ei fod yn anwybyddu’r hawl sylfaenol i driniaeth gynnar.

“Mae’r dystiolaeth yn pwyntio’n glir tuag at ganlyniadau gwell ar gyfer unigolion, rhoi cyfle gwell ar gyfer adferiad, a gwell gwarchodaeth gyhoeddus pan all pobl ddod ymlaen yn gynnar yn eu salwch a chael diagnosis a thriniaeth.”

Os bydd y Cynulliad yn penderfynu mynd ar ôl LCO, byddai cais yn cael ei wneud i Ysgrifennydd Gwladol Cymru, Peter Hain AS, i alluogi’r Senedd i ddrafftio Mesur y Cynulliad (deddf Gymreig) ar iechyd meddwl.

Yn y cyfamser, mae gwasanaethau iechyd meddwl ledled Cymru wedi dechrau ystyried oblygiadau achos y dyn 24 oed o Drecynon, ger Aberdâr, Geraint Evans, a gafodd ei ddedfrydu ddoe i gael ei gadw am gyfnod amhenodol yn Ysbyty Arbennig Ashworth, wedi iddo gyfaddef i ddynladdiad y Tad Paul Bennett, 59 oed. Ers iddo gael ei arestio ym mis Mawrth, mae Mr Evans wedi cael diagnosis o afiechyd meddwl difrifol.